40 vjet pas botimit, shkrimtarja Isabel Allende: “Kur pashë kopjen e parë, një britmë u ngrit nga toka dhe më përshkoi gjithë trupin”

Parathënia e shkrimtares për edicionin e 40-vjetorit të romanit të saj më të dashur. “Kur pashë kopjen e parë, një britmë u ngrit nga toka dhe më përshkoi gjithë trupin”

Parathënia që shkroi Isabel Allende për botimin e ri të “Shtëpia e Shpirtrave” që do të dalë 40 vjet pas botimit të parë.

Të dashur lexuesit e mi,

Sa shpejt kalon jeta! Këtë vit “Shtëpia e shpirtrave” mbush dyzet dhe unë mbush tetëdhjetë. Ku kanë shkuar orët? Shumë gjëra kanë ndodhur në botë dhe në jetën time që kur romani im pa dritën, por për mua koha ka ikur dhe tani jam në fazën e fundit të ekzistencës sime pa e kuptuar.

Mbaj mend çdo detaj të asaj dite dyzet vjet më parë, kur mora për herë të parë romanin tim. Njerku im i dashur, xhaxhai i pakrahasueshëm Ramón, i kishte kërkuar një shoku në Madrid që t’i dërgonte një kopje të librit të sapobotuar në Karakas. Më ftoi për darkë dhe, kur erdhi koha e ëmbëlsirës, ​​më dha një qese letre, një nga ato të tregut dhe më tha që kur të kem kohë, t’i hidhja një sy përmbajtjes.

Në momentin që e hapa dhe pashë se çfarë kishte brenda, një ulërimë u ngrit nga fundi i tokës dhe më përshkoi gjithë trupin. Çfarë mrekullie! Që atëherë kam shkruar rreth njëzet libra, por nuk kam ndier më kurrë diçka si ai emocion i jashtëzakonshëm, i cili mund të krahasohet vetëm me ato që ndjeva në lindjen e secilit prej fëmijëve të mi.

Rruga që ka bërë ky roman ka qenë e drejtë, e qetë dhe e ndritshme. Është një libër që ka pasur shumë sukses. Anëtarët e çuditshëm të familjeve Trueba dhe Del Valle janë ende duke ecur në të, duke folur shumë gjuhë të ndryshme dhe duke arritur gjithmonë në vende të reja të largëta me ngarkesën e tyre të pasioneve dhe dramave. Ata kanë qenë në kinema, me Meryl Streep, Glenn Close dhe Jeremy Irons, të cilët nuk duken aspak si ata, dhe janë shumë më të bukur se origjinalët.

I kam parë të performojnë në teatër, në balet, të këndojnë muzikë klasike dhe të shndërrohen në kukulla; së shpejti do të shfaqen në një mini-serial televiziv. Ata janë të palodhur. Disa prej tyre janë shfaqur në librat e mi të tjerë, si Violeta, e cila në fund ishte mbesa e Klarës, matriarkja e “Shtëpia e Shpirtrave” dhe Severo del Valle, e cila u martua me kushërirën e saj Nivea në “Portrait in Sepia” dhe kishte një mori fëmijësh, duke përfshirë Rozën, të bukurën dhe Klarën, vëzhguesen. Severo kishte humbur një këmbë në luftë, nuk e di si u shfaq një rezervë në “Shtëpia e shpirtrave”. Realizëm magjik?

Duke parë të kaluarën, kuptoj se për mua ajo ditë e paharrueshme përfaqësonte një nga ato udhëkryqe të aftë për të kthyer fatin: po tërhiqesha zvarrë në rrugën banale të imponuar nga rrethanat e mërgimit, kur mbërrin një muzë bujare për të më ofruar dhuratën e frymëzimit, e cila materializohet në atë qese letre që i përket xha Ramonit.

Nuk e dija atëherë, por tani e kam të qartë se ai libër pati efektin e një tornadoje për mua: më ngriti në ajër, më shkundi deri në palcë, më shkëputi nga një ekzistencë mediokre dhe më nisi drejt një horizonti të hapur drejt mundësive të pafundme.

Në dyzet vjet që nga ajo kohë kam jetuar humbje, dhimbje zemre dhe zi, kam ndryshuar shtet dhe bashkëshortë, dhe kam grumbulluar gjithashtu shumë sukses, që zakonisht i konfuzon njerëzit; por asgjë nuk më bëri të humbas qendrën time, sepse shkrimi është busulla ime. Çdo gjë që më bën të vuaj, përfundon duke u shndërruar në alkiminë e letërsisë.

Ju dërgoj një përqafim të madh nga papafingo në Kaliforni, ku vazhdoj të shkruaj me të njëjtin entuziazëm me të cilin shkrova “Shtëpia e Shpirtrave” dyzet vjet më parë. /la stampa/si

Almanart