21 Gusht 1911
Paris, Francë
E kaloi natën i kruspullosur në errësirë, mendja i vlonte nga skena të ferrit, të ngjashme me ato të tablove te Bosch-it, monstra të përçudshme dhe njerëz që përpëliteshin mes flakëve.
I ngul sytë në mugëtirë, i vetëdijshëm se ditët e mbetura do t’i kalonte në errësirë.
Ne humbasim gjërat që nuk i vlerësojmë sa duhet, eshtë mendimi i tij i parë, i vetmi mendim, ndërsa vesh shpejt bluzën e punës që e kopsit mbi rrobat e zakonshme dhe hap kanatën e dollapit.
Muzeu është i pa ndriçuar por ai nuk e ka të vështirë të ecë përgjatë korridorit. E njeh planimetrinë përsosmërisht, qëllimin e tij nxitur nga ndjenja e fajit. Busti i “Fitores me Krahë” lëshon një hije grabitqare që i shkakton dridhje edhe pse eshtë vapë, nuk ka ajrosje.
Fytyra e saj i shfaqet si një fantazmë, buzët e bukura të çara, lëkura në ngjyrë gri. Diku dëgjohet një e qarë fëmije. E qara kthehet në një piskamë të neveritshme. Ai mbulon veshët dhe lëshon një rënkim, duke u tundur nga njëra anë ne tjetrën, po kërkon në errësirë dashurinë e humbur dhe fëmijën, duke pëshpëritur emrat e tyre. Muret sikur po e shtypin, dhoma anohet, ajo ndjenjë e zbrazëtisë në stomak zmadhohet derisa e përmbyt të tërin dhe mendon: ja, ky jam unë, një njeri bosh.
Tani e kupton se zbrazëtia që ndiente prej kaq kohësh qe veçse nje paralajmërim, një parashikim për jetën e mbetur, se ai po praktikohej që të ishte një njeri i vdekur.
Zhurmë hapash?
Por është shumë herët, dhe e hënë, muzeu i mbyllur për vizitorët.
Ai picërron sytë në korridorin e pa ndriçuar por nuk sheh gjë. Duhet t’i ketë përfytyruar të gjitha dhe nuk kupton më çfarë është e vërtetë e çfarë jo. Me dorën e veshur me dorashkë dhe që e mban te veshi si hinkë që të dëgjojë; por është qetësi, dëgjohet vetëm zhurma e frymëmarrjes së tij dhe rrahjet e zemrës së tij.
Edhe disa hapa përmes harkut dhe gjendet në Galerinë “Cour Visconti”, hyn në një dhomë me tavan të lartë, e madhe sa të mbante piktura murale. Në errësirë kanavacat dukeshin si drejtkëndësha të zinj, megjithëse ai mund t’i imagjinonte ato: një peizazh nga Corot, një skenë e famshme lufte nga Delacroix, “Shenjtërimi i Perandorit Napoleon” i Jacques-Louis David, ku diktatori pikturohej me veshje të stolisura gjithë shkëlqim, me një pelerinë prej lëkure kafshësh, kurorë prej fildishi dhe një pamje vetëkënaqësie në fytyrën e tij.
Ishte pikërisht ky çast, ndërsa përfytyronte Napoleonin, kur në trurin e tij në ethe vegoi një shpjegim që do ta përdorte më vonë, atë që gazetat do ta shkruanin me shkronja të mëdha: Une vodha pikturën që ta ktheja në vendin që i takonte.
Do të bëhej patriot, hero, jo më emigrant, një njeri pa çati mbi krye.
Tashme, më i shtruar, ai drejtohet poshtë një korridori tjetër të ngushtë, me mendjen të fokusuar dhe të mbushur me një qëllim. Do t’u tregonte atyre se ishte dikushi.
Në më të voglin Salon “Carré Gallery” ai mundi të shquajë formën e pikturave, Titian, Correggio dhe ylli që vezullonte midis tyre, zonja e shkëmbinjve, vampiri që nuk flinte kurrë, gruaja më e famshme e botës: Mona Lisa.
Për të blerë librin online klikoni më poshtë:
